คุณพ่อคุณแม่คงอาจมีคำถามและแอบสงสัยกันใช่ไหมล่ะคะว่า จริงๆ แล้วการเล่นบอร์ดเกมมีประโยชน์จริงไหม และช่วยพัฒนาให้เด็กเขียนโปรแกรมได้จริงหรือเปล่า เรื่องนี้พี่น้ำมีงานวิจัยชิ้นหนึ่งที่พอจะยืนยันได้ว่า การเล่นบอร์ดเกมสามารถพัฒนาเด็กให้เขียนโปรแกรมได้จริงค่ะ
งานวิจัยชิ้นนี้เป็นของนายนพล สระแก้ว ครูผู้สอนคอมพิวเตอร์ โรงเรียนฤทธิยวรรณาลัย2 ที่ได้ทำงานวิจัย เรื่องการใช้บอร์ดเกมในการสอนเขียนโปรแกรม ช่วยให้เด็กเรียนรู้การเขียนโปรแกรมได้เร็วขึ้น โดยทำการเก็บข้อมูลทดลองโดยใช้บอร์ดเกมกับกลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3/2 จำนวน 44 คน ในการเรียนการสอนวิชาการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น ตั้งแต่ปี 2557 จนถึงภาคการศึกษาปัจจุบัน และพบว่าผลสัมฤทธิ์ในวิชาการเขียนโปรแกรมเบื้องต้นที่ใช้การสอนโดยใช้บอร์ดเกมนั้นสูงขึ้นกว่าก่อนเรียนค่ะ ซึ่งก็สรุปได้อย่างชัดเจนว่า เด็กสามารถเขียนโปรแกรมได้มากขึ้นชัดเจนจากการใช้เกม และเด็กมีความสนใจพึงพอใจในการเรียนการสอนมากขึ้นจากการใช้เกม นั่นเองค่ะ
คราวนี้เราลองมาดูกันค่ะว่า ทำไมถึงต้องเลือกใช้บอร์ดเกมในการสอนการเขียนโปรแกรม?
1. การจดจำและทำความเข้าใจ ผู้เล่นสามารถจดจำและทำความเข้าใจในเนื้อหาได้จนมี
ความสามารถนำมาประเมินตัดสินผู้เล่นผู้อื่นได้ว่าผิดหรือถูกในขณะเล่น
2. การประยุกต์ใช้ ผู้เล่นได้ทดลองเล่นเสมือนกับการเขียนโปรแกรมอยู่บนเครื่องคอมพิวเตอร์
และมีการตรวจสอบ การรันโปรแกรม โดยมีผู้เล่นผู้อื่นทำหน้าที่คล้ายคอมไพล์เลอร์ในตัวโปรแกรม
3.การประเมิน หลังจากเล่นเสร็จ ผู้เล่นจะสามารถประเมินตนเองได้ว่า ผู้เล่นมีความรู้ในระดับใด และเกิดการเรียนรู้เพิ่มเติมจากผู้เล่นรอบข้างอย่างไรบ้าง
4.การสร้างสรรค์ ผู้เล่นสามารถวิเคราะห์และทำความเข้าใจกระบวนการการเขียนโปรแกรม
ต่าง ๆ จากการเล่นบอร์ดเกมและสามารถค้นหารูปแบบการเขียนโปรแกรมเพื่อให้ได้ประโยชน์สูงที่สุด และสามารถนำสิ่งที่เรียนรู้มาใช้ในการเล่นครั้งต่อ ๆ ไป
แล้วต้องใช้บอร์ดเกมแบบไหนถึงจะพัฒนาการเขียนโปรแกรมได้?
บอร์ดเกมที่นำมาเล่นต้องเป็นบอร์ดเกมเกมประเภทแนววางแผน หรือหากจะมุ่งเน้นด้านเขียนโปรแกรมเลยจริงๆ ควรจะต้องเลือกเล่นเกมที่สร้างพื้นฐานการเขียนโปรแกรมเฉพาะ ซึ่งปัจจุบันก็มีหลากหลายเกมนะคะ อย่างเกม Code master //CODE : ON THE BRINK และ ROBOT TURTLES ค่ะ
แต่แม้จริงๆ แล้วบอร์ดเกมจะพัฒนาการเขียนโปรแกรมได้ แต่อย่าลืมว่าสิ่งสำคัญของการเล่นบอร์ดเกมก็คือคุณพ่อคุณแม่หรือผู้ที่รับผิดชอบในการเล่น ต้องคอยหาสถานการณ์ต่างๆ ที่หลากหลายมาให้เด็กได้เล่น เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้การแก้ปัญหาหลากหลายสถานการณ์นั่นเองค่ะ
ที่มาของงานวิจัยนี้คือการหาแนวทางการสอนที่ทำให้เด็กเขียนโปรแกรมได้?
สำหรับจุดเริ่มต้นของงานวิจัยชิ้นนี้เกิดขึ้นจากการที่ครูนพลได้ลองสอนเขียนโปรแกรมให้กับเด็กในระดับชั้น ม.3 แต่ปัญหาที่พบคือนักเรียนไม่สามารถจำเรื่องของการแยกชนิดของตัวแปรในการเขียนโปรแกรมได้ จึงลองใช้บอร์ดเกมเข้ามาใช้ในการสอนซึ่งก็ทำให้เด็กสามารถเรียนรู้ได้เร็วขึ้น
“ในการเรียนเขียนโปรแกรมเด็กไม่สามารถแยกชนิดของตัวแปรในการเขียนโปรแกรม อย่าง char int float ได้ เลยค่อยๆ ลองหาวิธีในการสอน ในตอนแรกจึงลองใช้บัตรทำในการจับคู่ ซึ่งก็เป็นการเล่นเกมง่ายๆ ที่ให้ผู้เล่นจับคู่ข้อมูลลงให้ถูกต้องตรงกัน สิ่งที่เด็กจะได้คือ ความรู้ที่จะใช้ชนิดข้อมูลในการเขียนโปรแกรมได้ถูกต้อง”
และเมื่อได้คำตอบว่าการเล่นบอร์ดเกมพัฒนาการเขียนโปรแกรมได้จริง ครูนพลจึงเข้าร่วมอบรมการสร้างบอร์ดเกม เพื่อจะสร้างเกมให้ครอบคลุมการเขียนโปรแกรมมากขึ้น นี่จึงเป็นที่มาของการพัฒนาบอร์ดเกมการเขียนโปรแกรมเบื้องต้นด้วยภาษาซีขึ้นมานั่นเองค่ะ
ทำไมต้องสอนเขียนโปรแกรมด้วยภาษาซี
สำหรับเหตุผลที่ครูนพลสอนเขียนโปรแกรมด้วยภาษาซีให้กับเด็กๆ ก็เพราะมองว่าภาษาซีเป็นภาษาพื้นฐานในการเขียนโปรแกรม และสามารถนำไปต่อยอดในภาษาอื่นได้ง่าย ซึ่งเมื่อทดลองสอนเขียนโปรแกรมด้วยภาษาซีที่โรงเรียน สิ่งที่เห็นก็คือเด็กสามารถมาใช้ต่อยอดการเขียนโปรแกรมด้วยภาษาไพทอนได้
“เด็กต้องเรียนเขียนโปรแกรมได้ เพราะเป็นทักษะที่สำคัญในยุคนี้ การเขียนโปรแกรมเป็นสิ่งที่ทุกคนสามารถทำได้ และยังเป็นทักษะที่ต้องการของตลาดแรงงานในปัจจุบันและอนาคต ”
เมื่ออ่านมาถึงตรงนี้พี่น้ำก็พอจะเข้าใจคำตอบแล้วล่ะค่ะว่า ทำไมการเล่นเกมถึงพัฒนาการเขียนโปรแกรมได้ นั่นก็เพราะการเล่นเกมนั้นช่วยให้เด็กเรียนรู้ได้อย่างสนุก และสามารถดึงดูดให้เด็กสนใจเรียนมากกว่าการเรียนผ่านบทเรียนในหนังสือ หรือการทำแบบฝึกหัดเพียงอย่างเดียว และเมื่อเด็กสนใจที่จะเรียนรู้ก็เป็นเรื่องง่ายค่ะที่เราจะค่อยๆ เติมความรู้ลงไปให้กับเด็ก และทำให้เด็กเข้าใจบทเรียนได้ง่ายมากขึ้นค่ะ ซึ่งบอร์ดเกมไม่เพียงจะพัฒนาทักษะด้านการเขียนโปรแกรมเท่านั้นแต่ยังสามารถพัฒนาทักษะด้านอื่นๆ ได้อีกด้วยนะคะ และที่สำคัญที่สุดเลยก็คือการเล่นบอร์ดเกมคุณพ่อคุณแม่สามารถเล่นร่วมกับลูกได้ ก็เป็นการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีภายในครอบครัวได้ด้วยค่ะ
สำหรับบทความหน้าพี่น้ำจะนำบอร์ดเกมสอนเขียนโปรแกรมเบื้องต้นด้วยภาษาซีที่ครูนพลพัฒนาขึ้น มาฝากคุณพ่อคุณแม่เพื่อให้คุณพ่อคุณแม่ได้ลองนำกลับไปเล่นกับลูกๆ เพื่อพัฒนาทักษะการเขียนโปรแกรมกันค่ะ